Vrouwelijke zelfstandige naamwoorden die meestal van toepassing zijn op levenloze dingen, kunnen soms worden toegepast op menselijke mannen. In dit geval krijgt het zelfstandig naamwoord mannelijk geslacht:
Applied to a male
una bala perdida verdwaalde kogel | un bala perdida | ne’er-do-well/water |
una bestia wild beest | un bestia | beest / bruut / gek |
la cabeza rapada geschoren hoofd | un cabeza rapada | skinhead |
la cámara camera | el cámara | cameraman |
la primera clase eerste klas | un primera clase | iemand eersteklas |
Deze vrouwelijke woorden kunnen worden toegepast op vrouwen: la trompeta = ‘trompet’ of ‘vrouwelijke trompettist’.
Geslacht van namen toegepast over geslachtsgrenzen heen
Een vrouwelijke naam die op een man wordt toegepast, krijgt een mannelijk geslacht: tú eres un Margaret Thatcher ‘you’re a Margaret Thatcher’ (zei tegen een man met zijn rechtse politieke ideeën). Maar mannennamen blijven meestal mannelijk: María, tú eres un Hitler con faldas ‘Maria, je bent een vrouwelijke Hitler’, verlicht. ‘Hitler met rokken’.
Zelfstandige naamwoorden van onveranderlijk geslacht toegepast op beide geslachten
Sommige veelvoorkomende woorden die op mensen worden toegepast, veranderen hun geslacht niet. Men zegt el bebé está enfermo ‘de baby is ziek’, ongeacht het geslacht, hoewel la bebé of la bebe tegenwoordig vaak wordt gehoord voor babymeisje: una bebé muere al recibir un fármaco prescrito a su madre (El País, Sp.) ‘baby meisje overlijdt na het ontvangen van medicijn voorgeschreven voor moeder’ (la beba wordt gehoord in de zuidelijke kegel). Enkele woorden van gemeenschappelijk geslacht zijn:
el ángel engel | un ligue date/casual jongen of vriendin |
una calamidad rampspoed | una lumbrera genie |
una celebridad beroemdheid | la pareja ongetrouwde partner |
un cerebrín geniale/’slimme’ persoon | la persona persoon |
un desastre ramp | el personaje karakter (in romans, enz.) |
un esperpento schrik/raar uitziende persoon | una pesadilla nachtmerrie |
en een paar andere mannelijke zelfstandige naamwoorden kunnen worden gebruikt om naar vrouwen te verwijzen, de meeste met seksuele toespelingen of vergelijkingen met objecten, vgl. el pendón ‘trollop’/’slet’ (letterlijk ‘wimpel’, ook la pendona), el marimacho ‘tomboy’, enz.
(1) Titels als Alteza ‘Highness’, Excelencia, Ilustrísima ‘Grace’ (titel van bisschoppen) en Majestad ‘Majesty’ zijn vrouwelijk, maar de geadresseerde behoudt zijn/haar geslacht: Su Majestad estará cansado (aan een koning), ‘ Uwe Majesteit moet moe zijn’. Dit geldt in het bijzonder voor de uitdrukking su señoría die in de Spaanse parlementen wordt gebruikt om andere leden van de twee kamers aan te spreken en voor rechters.
(2) La pareja wordt zelfs gebruikt voor een mannelijke partner, maar let op su pareja es español (El Periódico, Sp., 8-3-15) ‘haar (mannelijke) partner is Spaans’. Compañero/compañera worden ook gebruikt voor ongehuwde partners, soms verduidelijkt door er sentimenteel aan toe te voegen, maar pareja komt steeds vaker voor.