Zelfstandige naamwoorden die verwijzen naar dieren
Zelfstandige naamwoorden die verwijzen naar de meeste dieren die niet in de voorgaande paragrafen zijn opgenomen, hebben een vast, willekeurig geslacht dat apart moet worden geleerd. Het geslacht van het zelfstandig naamwoord heeft niets te maken met het geslacht van het dier:
la araña spin | el gorila gorilla | el panda panda |
la babosa naaktslak | la hormiga mier | el puma poema |
la ballena walvis | la mariposa vlinder | la rana kikker |
el canguro kangoeroe | el mirlo merel | el sapo pad |
el chimpancé chimpansee | la mofeta/el zorrillo stinkdier | la víbora adder |
la cucaracha kakkerlak | la nutria Otter | la vicuña vicuna |
en vele andere die in goede woordenboeken te vinden zijn.
(1) Men kan het geslacht van een dier duidelijk maken door macho ‘mannelijk’ of hembra ‘vrouwelijk’ toe te voegen: la ardilla macho ‘mannelijke eekhoorn’, el cangrejo hembra ‘vrouwelijke krab’. In goed Spaans komt een bijvoeglijk naamwoord overeen met het geslacht van het zelfstandig naamwoord, niet van het dier zelf: la rana macho está muerta ‘de mannelijke kikker is dood’, un cisne hembra blanco ‘een witte vrouwelijke zwaan’. Macho en hembra zijn onveranderlijk: las cebras macho ‘mannelijke zebra’s’, los gavilanes hembra ‘vrouwelijke sperwers’.
Bekende taal kan dingen zeggen als el/la gorila ‘hij-gorilla’ en ‘zij-gorilla’ (eigenlijk altijd el gorila).
(2) La canguro („zij-kangoeroe”) wordt in Spanje gebruikt voor een vrouwelijke gastouder of oppas.
Geslacht van zelfstandige naamwoorden die verwijzen naar niet-levende dingen, naar planten en naar andere dieren
Het geslacht van zelfstandige naamwoorden die verwijzen naar niet-levende dingen, naar planten en naar de dieren, moet voor elk zelfstandig naamwoord worden geleerd. Het heeft geen seksuele implicaties en verschilt soms van plaats tot plaats: vgl. sauna ‘sauna’, vrouwelijk in Spanje, beide geslachten in Latijns-Amerika; sartén ‘koekenpan’/Amerikaanse ‘koekenpan’, vrouwelijk in Spanje, vaak mannelijk in Latijns-Amerika. Het geslacht van sommige zelfstandige naamwoorden verandert ook af en toe met de tijd: vgl. zeventiende-eeuwse la puente, nu el puente ‘brug’ (soms nog la puente in sommige streken). El maratón en la maratón ‘marathon’ zijn tegenwoordig beide actueel: El País dringt aan op el maratón.
Er zijn weinig onfeilbare regels en we citeren alleen die regels die naar onze mening geen valse generalisaties aanmoedigen.