Zelfstandige naamwoorden vormen een groot deel van de woordenschat van de taal. Sommige bevatten conventionele monosyllabische achtervoegsels zoals: 子 -zi, 儿 -(e)r of 头 -tou; anderen hebben meer betekenisvolle monosyllabische achtervoegsels zoals: 员 -yuán ‘persoon met specifieke vaardigheden of plichten’, 者 -zhě ‘persoon die zich bezighoudt met een activiteit’, 家 -jiā ‘specialist’, enz. Bijvoorbeeld:
孩子 hǎizi kind 瓶子 píngzi fles
鸟儿 niǎor vogel 花儿 huār bloem
砖头 zhuāntou steen 馒头 mántou broodje
运动员 yùndòngyuán atleet 驾驶员 jiàshǐyuán piloot/chauffeur
记者 jìzhě journalist 学者 xuézhě geleerde
作家 zuòjiā auteur 画家 huà jiā schilder
Zelfstandige zelfstandige naamwoorden, vooral wanneer ze grammaticale objecten zijn, zijn onbepaald, enkelvoud of meervoud, tenzij anders aangegeven:
书 shū een boek of boeken
笔 bǐ een pen of pennen
学生 xuésheng een student of studenten
老师 loshī een leraar of leraren
1.3.1 Het meervoudssuffix-men
Menselijke zelfstandige naamwoorden kunnen worden gevolgd door het meervoudssuffix 们 -men; ze nemen dan een definitieve referentie aan. Vergelijken:
学生 xuésheng een student of studenten
学生们 xuéshengmen de studenten
孩子 háizi een kind of kinderen
孩子们 háizimen de kinderen
Er is meestal enige implicatie van bekendheid wanneer 们 -men wordt gebruikt; het komt vaak voor wanneer groepen mensen worden aangesproken:
先生们, Xiānshengmen, nǚshìmen . . . Dames en heren . . .
朋友们好！ Pengyoumen hǎo! Hoe gaat het met jullie mijn vrienden?
Echter, 们 -men kan niet worden gebruikt met een nummer:
两个学生 liǎng gè xuésheng twee studenten
niet: *两个学生们 *liǎng gè xuéshengmen
Evenmin kan -men worden gebruikt als meervoudssuffix voor niet-menselijke zelfstandige naamwoorden:
*书们 *shūmen *(letterlijk boek + meervoudsuffìx)
*猫们 *māomen *(letterlijk kat + meervoudssuffìx)
1.3.2 Zelfstandige naamwoorden en bepaalde of onbepaalde verwijzing
Er zijn geen bepaalde of onbepaalde lidwoorden zoals de of a(n) in het Chinees. Definitieve of onbepaalde verwijzing wordt meestal bepaald door de positionering van het zelfstandig naamwoord voor of na het werkwoord. Een pre-verbale positie geeft normaal gesproken een definitieve referentie aan, en een post-verbale positie geeft een onbepaalde referentie aan. Neem bijvoorbeeld 猫 māo ‘kat(en)’ in de volgende zinnen:
猫在哪儿? Māo zài nǎr? 她喜欢猫。 Tā xíhuan māo.
(lett. kat is waar) (lett. ze houdt van kat)
Waar is/zijn de kat(ten)? Ze houdt van katten.